Een zelfsturend team. Dat klinkt veel leidinggevenden en managers als muziek in de oren. Een zelfsturend team kan heel effectief zijn. In een goed werkend zelfsturend team zijn teamleden heel gemotiveerd. Zij zorgen er met elkaar voor dat o.a. de interne processen sneller en effectiever verlopen. Teamleden ervaren minder stress en de praktijk wijst uit dat er minder verzuim is. Minder kosten betekent meer resultaat.
Werken in een zelfsturend team is voor veel medewerkers een uitnodigend idee. Meestal geen leidinggevende of manager, veel verantwoordelijkheid en zelf de eigen doelen bepalen. Dat geeft vooral een gevoel van vrijheid en kans op zelfontplooiing.
Bekende voorbeelden van bedrijven waar werken met zelfsturende teams een succes is zijn: Google, Buurtzorg Nederland, Effectory en TomTom om er maar een paar te noemen.
Het invoeren van zo’n zelfsturend team gaat echter niet vanzelf. Het vraagt veel tijd, begeleiding en proberen wat wel en wat niet werkt. De basis moet vooral goed zijn.
- Is er vertrouwen in de organisatie en in de mensen?
- Is er vertrouwen dat de teamleden in staat zijn om problemen op te lossen?
- Is het management bereid en in staat om een deel van de controle los te laten?
- Kunnen teamleden eigen verantwoordelijkheid nemen?
- Heerst er een bedrijfscultuur waarin mensen fouten mogen maken en leren van die fouten?
Onlangs sprak ik een leidinggevende die van zijn team graag een zelfsturend team wilt maken en daarover wilde sparren. Bij het beantwoorden van bovengenoemde vragen moest deze leidinggevende toegeven dat niet alle vragen met een volmondig JA beantwoord konden worden. Dat betekent overigens niet dat het voor zijn team niet weggelegd is om als zelfsturend team te gaan werken, maar op dit moment is dat nog te vroeg. Gezamenlijk wordt er nu eerst aan gewerkt dat de basis (de voorbereiding) goed is. Daarna zal verder gebouwd worden aan het steeds meer zelfsturend maken van het team.
Een veelgemaakte fout is dat zelfsturing een doel is geworden. Maar zelfsturing is een middel. Een middel om bijvoorbeeld kosten te besparen en een efficiëntere bijdrage aan de cliënt en het bedrijf te leveren. Zelfsturing is ook geen éénheidsworst. Het is geen “standaardprocedure”. Afhankelijk van de vaardigheden en ervaring van de teamleden zal er mogelijk in meer of mindere mate een bepaalde vorm van sturing moeten zijn. Het ene team kan bijvoorbeeld zonder directe leidinggevende werken, terwijl het andere team er bij gebaat is om voor bepaalde besluiten wel terug te vallen op de leidinggevende.
Een aantal belangrijke punten van zelfsturing op een rij:
Zorg voor draagvlak
Een zelfsturend team kan alleen succesvol worden als iedereen ervoor wilt gaan. Op alle niveaus moet er vertrouwen zijn.
Zorg voor een heldere missie en visie
Het zal voor ieder teamlid duidelijk moeten zijn wat de missie en visie van het bedrijf is en dat iedereen dit ook uitdraagt.
Creëer duidelijkheid over verantwoordelijkheden
Wat wordt van iedereen verwacht? Wat is daarbij de rolverdeling en zijn de bevoegdheden?
Investeer en stimuleer
Investeer in tijd, training en ontwikkeling. En stimuleer kennisdeling.
Maak duidelijke afspraken
Hoe gaan we communiceren, feedback geven en vergaderen? Hoe kunnen teamleden hun kwaliteiten optimaal benutten? Niet ieder teamlid hoeft een gelijke rol binnen het team te krijgen.
Blijf de voortgang monitoren en bespreken
Niet alleen in de beginfase, maar gedurende het hele proces is het belangrijk om de voortgang te monitoren en bespreken met elkaar. Wat gaat er goed en wat werkt niet of gaat fout. Vier de successen en leer van fouten.
Het werken met zelfsturende teams is een boeiend (groei)proces. Samenwerking, communicatie en verantwoordelijkheid nemen zijn onmisbare competenties. CAB training & coaching richt zich op het verbeteren van deze competenties binnen teams. Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem vrijblijvend contact op.
